Thứ Năm, 27 tháng 6, 2013

Friendship U Can Keep

trTTrẻ con có cách nghĩ của riêng mình ... 

Friend ship
U
Can
Keep
Tôi là 1 thằng con trai. Mười lăm tuổi đầu rùi mà trẻ con vô đối. Đến trường học thì ít đập phá thì nhiều. Nhưng đập phá nhiều thì cũng hiểu được tình bạn quan trọng như thế nào. Bố mẹ bảo phải chơi với mấy bạn ngoan, mấy bạn học gỏi nhưng mà tinh tôi nó lại dở hơi ngoan không chơi toàn chơi với mấy đứa cá biệt. Đứa ngịch nhì trường ( lùn nhất trường luôn ) - bạn tôi (tôi ngịch nhất trường), đứa đầu gấu nhất trường (lớp bảy đánh lớp chín), thằng đào hoa nhất khối (cứ có bạn gái độ một tuần là bỏ, trung bình nó có trên mười lăm đứa gf). Chơi với những đứa như thế thì 99% người lớn bảo là bốn thằng chúng tôi hư và không cho chúng tôi chơi với con họ nhưng mà những người lớn đâu thể hiểu được tình bạn đã giúp bốn đứa chúng tôi biết phấn đầu biết sống xứng đáng hơn nhờ những kỉ niệm đáng nhớ, nhờ những lời động viên giúp đỡ nhau học hành mà chúng tôi ngày càng học tốt hơn, ngày càng biết thế nào là giới hạn của các trò ngịch ngợm.
Nhưng vào một ngày xấu trời khi chúng tôi đang đi chơi cùng nhau thì bố tôi bắt gặp. Chiều hôm đó về, tôi bị bố đánh nhừ tử vì chơi với ba đứa kia ( bố mẹ không cho tôi chơi với ba đứa kia vì nghĩ là các bạn ý sẽ làm tôi tụt dốc, ở nhà tôi là con ngoan biết giúp đỡ bố mẹ thì ở trường tôi là trung tâm của các vụ nghịch ngợm, thời trẻ con nghịch là đúng ít nhất không nghịch dại là được). Thế là từ hôm đấy đến lớp tôi dường như tách hẳn ra khỏi ba đứa chúng nó vì bố điện cho cô giáo nói là nếu tôi chơi với 3 đứa kia thì cô nói với bố nên tôi không dám manh động. Ngày tháng trôi qa tôi đã k còn chơi vs chúng nó nữa lên lớp 10 tôi chuyển trường nhưng những kí ức về tuổi thơ vs 3 thằng trẻ trâu kia cứ hiện về lm tôi càng ngày càng nhớ chúng nó hơn ( nhớ ntn k phải là gay cấm ngĩ linh tinh ). Vào một ngày qay lại mái trường xưa tôi đi linh tinh xung qanh thì gặp một nhóm con zai đi đến tui liếc nhìn 1 phát thế là mấy thằng kia bảo tôi nhìn đều rồi thế là chúng nó 5 thằng chúng nó nhảy vào đấm vào bụng tôi, mình ngã lăn ra rồi  đứa nhảy vào đấm đá, đau kinh khủng tôi qá đau đến mức k đứng dậy nổi rùi tôi nằm lì ở đấy bỗng thấy 3 thằng nào đó nhảy vào đánh bọn kia rùi tôi ngất đi tỉnh dậy tôi thấy mình nằm trong bệnh viện mặt mày chân tay thì tím bầm bên cạnh thấy 1 thằng to cao nằm gục đầu vào tay tôi, 1 thằng lùn nằm ở ghế phòng bệnh, một thằng gầy cao kếu thì đang ngồi chơi điện tử trời tôi um tôi k nhìn rõ lắm nhưng muk sao thấy mấy thằng này nhìn qen qen tôi ngồi dậy thì thấy ba đứa nó cũng tỉnh dậy luôn và nhìn tôi. Ánh đèn sáng lên và tôi thấy 3 thằng con zai mặt mày tím bầm. Và  Tôi nhận ra rằng đây là 3 thằng bạn thân hồi cấp hai của mình. Tôi ôm chầm lấy ba đứa nó, ôm rất chặt ôm đến mực cành tay tím bầm của tôi phải run lên vì qá đau, tôi đã khóc, khóc rất nhìu. Cả 4 đứa lm cả phòng đó ở bệnh viện nghe thấy tiếng khóc rên giữa đêm khuya ( nhìu ng tưởng ma về =D ). tôi ngẫm ra 1 điều dù đi đâu thì chúng ta vẫn lun có những chỗ dựa vững chắc đó chính là cha mẹ, ny và k thể qan trọng hơn đó chính là những ng bạn – những ng chia sẻ vui bùn vs mình, bênh vực mình, và hơn cả đó chính là 1 ng khi mình sinh ra k ở bên mình khi, ko phải là họ hàng của mình, chỉ là một thằng bằng tuổi mình, k sinh ra mình, k chăm sóc mình, k nấu cơm cho mình ăn, k mua đồ chơi cho mình, k cho mình đk những thứ thiêng liêng như tình cảm của cha mẹ nhưng nó có thể hy sinh tất cả vì mình bởi 2 từ 7 chữ  tình bạn.
                                                                                           - Bằng Nam -



Sự tích mặt trăng mặt trời

Nếu không để học sinh sáng tạo sẽ không biết các con có những khả năng tuyệt vời đến như thế. Những cảm xúc tinh tế, những tình cảm chân thành, những tưởng tượng bay bổng.... Cảm ơn  Bằng Nam  con đã cho cô những bài văn mà ở đó cô tìm thấy được rất nhiều...
Sự tích này, chắc chắn là không có thật. Nhưng hầu hết tất cả các sự tích đều không hề có thật đúng không? Đó chỉ là những gì mà ông bà ta tưởng tượng ra, kể với nhau và truyền từ đời này sang đời khác vì họ không thế lý giải được một hiện tượng nào đó của cuộc sống. Tôi thích truyện cổ tích, và đặc biệt là các câu chuyện sự tích với những sự vật, hiện tượng của cuộc sống muôn màu xunh quanh. Từ nhỏ, tôi đã tự nghĩ ra những câu chuyện cổ tích cho riêng mình. Và “Sự tích Mặt Trăng – Mặt Trời” là một trong những sự tích mà tôi hay dành thời gian để tưởng tượng nhất. Hi vọng câu chuyện này, lấy đi của bạn 15 phút, nhưng sẽ cho kho tàng cổ tích của bạn thêm phong phú và giúp vui cho bạn trong ngày Tết Thiếu nhi.
Chuyện kể rằng …
Ngày xửa ngày xưa, khi mà người ta vẫn không phân biệt được ban ngày và ban đêm, người ta chỉ biết gọi là Thiên thần và Ác quỷ. Ban ngày – Thiên thần, là khi các thiên thần làm việc, họ xuất hiện để chiếu những ánh sáng thần kì của thượng đế xuống cho nhân loại, giúp mọi vật có thể sống trong cái thế giới hỗn tạp này. Ban đêm – Ác quỷ, khi các thiên thần đã mệt mỏi, họ chìm vào giấc ngủ mê mệt, ánh sáng thần kì mất đi và lũ ác quỷ nhân cơ hội đó mà xuất hiện, một không gian tối tăm bao trùm vạn vật, con người thì trốn vào nhà để được an toàn. Và cuộc sống cứ thế trôi qua hàng ngày, hàng tháng, hàng năm.
Ở làng Ánh Sáng có một gia đình nhỏ, chỉ có người mẹ, cậu con trai và cô con gái sống cùng với nhau. Người cha đã bị chết do ra ngoài nhà vào thời điểm Ác quỷ để tìm thức ăn cho người mẹ khi bà ta mang thai cô con gái. Ba mẹ con sống với nhau, dựa vào nhau và lâu lâu họ nhận được sự giúp đỡ của bà con trong làng.
Một ngày nọ, khi ánh sáng được chiếu rọi khắp không gian. Gia đình nhỏ ấy cùng thức dậy đón ánh sáng tuyệt diệu và bắt đầu một ngày mới. Người mẹ làm công để kiếm thức ăn cho 2 đứa con nhỏ. Ở nhà, người anh trông nom người em. Chúng thường cùng nhau vui chơi trên cánh đồng gần nhà. Nhưng hôm nay, người em nhặt được một thứ trái cây lạ, nhìn ngon và rất thơm, do đói quá nên người em ăn và ăn rất nhiều. Trời dần tối, 2 anh em về nhà đợi mẹ đem thức ăn về. Trong bữa ăn, người em đau bụng, khắp người đổ mồ hôi, môi tím bầm và người run lên. Thương con, người mẹ dặn dò người anh lo ở nhà chăm em, còn bà thì đi tìm thuốc về cứu con. Dẫu biết Ác quỷ rất nguy hiểm nhưng bà vẫn cố gắng vượt qua núi cao để tìm được thứ thuốc chữa bách bệnh.
Nhưng, đêm ấy, người mẹ không thể về được …
Hàng xóm biết chuyện và lo lắng thuốc men cho người em, sau một thời gian, sức khỏe người em trở lại bình thường. Hai anh em quyết tâm lên đường tìm mẹ. Hai anh em bắt đầu đi từ khi ánh sáng chiếu sáng rọi, họ chia tay nhau ở phía chân trời, người anh đi hướng Bắc và người em đi hướng Nam.
Họ vượt qua sông qua suối để đến với đỉnh núi cao nhất mong tìm được mẹ trên đó. Nhưng đêm đến, là khi ác quỷ hoành hành, mọi nguy hiểm dồn dập. Người em còn quá nhỏ, không thể chịu đựng nổi sự vất vả và nổi sợ khi không có anh bên cạnh. Người em khóc mãi trên đường đi, nước mắt cô rơi xuống các con suối, dòng sông khiến cho mặt nước như được dát bạc, lung linh và huyền ảo. Rồi tiếng khóc đó đến được tai của bọn ác quỷ, bọn chúng lần theo mùi thơm từ thịt người để đến chỗ người em. Quá hoảng sợ vì sự xuất hiện của lũ quỷ gê tởm, người em chạy, chạy mãi. Từng hàng cây trong khu rừng bị thức tỉnh bởi tiếng gầm rú của bọn quỷ, lá cây tỉnh dậy, rễ cây vươn mình vì những giọt nước mắt ấm lạnh của cô gái. Tất cả dường như cùng chiến đấu để bảo vệ cô gái trước sự thèm khát của lũ quỷ. Nhưng sự tàn ác của lũ qũy đã làm cho mọi sự cố gắng trở nên vô ích. Chúng đã hút gần cạn kiệt dòng máu đỏ tươi trong cơ thể cô cho đến khi trời sáng. Và xác cô gái nằm lại trên đỉnh núi phía Tây.
Nhờ gió mang tin đến mà người anh mới biết được em gái mình bị lũ quỷ ăn thịt. Quá đau buồn trước tin đó, người anh càng khóc thảm thiết hơn, sự tức giận của người anh khiến cho cây cối xung quang cháy xém, nước mắt người anh làm nóng cả một dòng sông khiến cá chết khét. Người anh khóc lóc thảm thiết trên đỉnh núi phía Đông từ ngày này qua ngày khác, khiến cho lũ quỹ dù thèm máu đến thế nào cũng không dám bén mảng vì sợ hơi nóng bốc ra từ người anh. Các thiên thần thấy hoàn cảnh tội nghiệp của hai anh em bèn đưa chuyện này lên cho thượng đế phán xét. Nghĩ lại tình cảm của hai anh em dành cho người mẹ, tình cảm của người mẹ dành cho hai đứa con. Thượng đế quyết định cho Người anh và người em làm thay công việc của các thiên thần. Người anh sẽ chiếu sáng vào ban ngày và người em chiếu sáng vào ban đêm. Việc này nhằm giúp cho hai anh em có thể tìm được người mẹ và chiếu sáng giúp cho vạn vật có thể tránh khỏi sự săn đuổi và lộng hành của bọn quỷ. Ánh sáng khiến cho vạn vật bị khô lại, còn ánh sáng của người em thì lại quá yếu vì sức lực đã bị lũ quỷ hút cạn kiện nên chỉ có ngày rằm thì người em mới phát sáng để soi rọi vạn vật. Nhưng hai anh em không thể gặp nhau vì khi người anh xong việc thì người em bắt đầu làm việc, chính vì thế họ thường hay đau buồn và nhớ thương nhau. Thấy cả hai đều hoàn thành tốt công việc của mình nên thượng đế cho họ thêm hai ngày Nhật thực và Nguyệt thực giống như ngày nghỉ của hai người để họ có thể gặp nhau.
Câu chuyện tuy chỉ là tưởng tượng nhưng đó là bài học quý về tình cảm gia đình. Hãy trân trọng và biết yêu thương những người trong gia đình bạn, vì khi gia đình bên cạnh sẽ tạo niềm tin bạn có thể làm được tất cả. Và Trung thu này, hãy về với gia đình, hãy gọi điện hỏi thăm gia đình, hãy nhớ đến gia đình vì gia đình là tài sản vô giá của riêng bạn.



Thứ Ba, 4 tháng 6, 2013

Vui học tiếng Việt

Bài thơ có 8 cách đọc

Có lẽ chỉ có tiếng Việt mới phong phú như thế !

1. Bài thơ gốc:

Ta mến cảnh xuân ánh sáng ngời
Thú vui thơ rượu chén đầy vơi
Hoa cài giậu trúc cành xanh biếc
Lá quyện hương xuân sắc thắm tươi
Qua lại khách chờ sông lặng sóng
Ngược xuôi thuyền đợi bến đông người
Xa ngân tiếng hát đàn trầm bổng
Tha thướt bóng ai mắt mỉm cười.
2. Ðọc ngược bài gốc từ dưới lên:

Cười mỉm mắt ai bóng thướt tha
Bổng trầm đàn hát tiếng ngân xa
Người đông bến đợi thuyền xuôi ngược
Sóng lặng sông chờ khách lại qua
Tươi thắm sắc xuân hương quyện lá
Biếc xanh cành trúc giậu cài hoa
Vơi đầy chén rượu thơ vui thú
Ngời sáng ánh xuân cảnh mến ta.

3. Bỏ hai chữ đầu mỗi câu trong bài gốc,
ta được bài (ngũ ngôn bát cú, luật bằng vần bằng):

Cảnh xuân ánh sáng ngời
Thơ rượu chén đầy vơi
Giậu trúc cành xanh biếc
Hương xuân sắc thắm tươi
Khách chờ sông lặng sóng
Thuyền đợi bến đông người
Tiếng hát đàn trầm bổng
Bóng ai mắt mỉm cười.
4. Bỏ hai chữ cuối mỗi câu trong bài gốc,
đọc ngược từ dưới lên, ta được bài
(ngũ ngôn bát cú, luật bằng vần bằng):

Mắt ai bóng thướt tha
Ðàn hát tiếng ngân xa
Bến đợi thuyền xuôi ngược
Sông chờ khách lại qua
Sắc xuân hương quyện lá
Cành trúc giậu cài hoa
Chén rượu thơ vui thú
Ánh xuân cảnh mến ta.
5. Bỏ ba chữ cuối mỗi câu trong bài gốc,
ta được bài (tám câu x bốn chữ ):

Ta mến cảnh xuân
Thú vui thơ rượu
Hoa cài giậu trúc
Lá quyện hương xuân
Qua lại khách chờ
Ngược xuôi thuyền đợi
Xa ngân tiếng hát
Tha thướt bóng ai.

6. Bỏ ba chữ đầu mỗi câu trong bài gốc,
đọc ngược từ dưới lên, ta được bài (tám câu x bốn chữ):

Cười mỉm mắt ai
Bổng trầm đàn hát
Người đông bến đợi
Sóng lặng sông chờ
Tươi thắm sắc xuân
Biếc xanh cành trúc
Vơi đầy chén rượu
Ngời sáng ánh xuân.

7. Bỏ bốn chữ đầu mỗi câu trong bài gốc, ta được bài (tám câu x ba chữ) :

Ánh sáng ngời
Chén đầy vơi
Cành xanh biếc
Sắc thắm tươi
Sông lặng sóng
Bến đông người
Ðàn trầm bổng
Mắt mỉm cười.
8. Bỏ bốn chữ cuối mỗi câu trong bài gốc, đọc ngược từ dưới lên, ta được bài (tám câu x ba chữ):
Bóng thướt tha
Tiếng ngân xa
Thuyền xuôi ngược
Khách lại qua
Hương quyện lá
Giậu cài hoa
Thơ vui thú
Cảnh mến ta.
 


Dấu sắc...

Truyện kể toàn dấu sắc
Tí, Quyến hái cóc
Sáng sớm, Mít, Quyến thấy mấy trái quýt với mấy trái cóc chín, Quyến nói:
- Tớ kết cóc nhất, cóc chín tớ ngó thấy khoái lắm!
Mít thấy quýt chín, muốn hái hết, nó nói với Quyến:
- Tớ đứng ngó bác Tám, Quyến hái trái nhé? Hái hết mấy trái chín, Quyến xuống tớ với Quyến hết nuốt nước miếng!
Quyến lắc lắc:
- Chó bác Tám cắn chết!
- Giúp tớ với, tớ muốn ăn quýt quá!- Mít nói.
Quyến thấy Mít nói thế, mới giúp hái quýt. Quyến hái bốn trái quýt với sáu trái cóc, tính hái tiếp... Mít dưới gốc cây hét lớn:
- Chó bác Tám, chó bác Tám đến!
Nói đến đấy Mít phóng mất! Chó ngước ngước ngó Quyến. Quyến vốn yếu bóng vía, hết dám xuống đất. Quyến réo bác Tám, muốn bác xí xóa. Bác Tám nói: “Quyến cứ hái hết quýt, cóc chín, cấm Quyến hái lén tiếp!”. Quyến hứa Quyến hết dám!
Trần Khánh Linh
(033, Võ Thị Sáu, tổ 8, phường 3, TX Bạc Liêu)

Dấu huyền ...

BÀI LÀM TOÀN HUYỀN

(372 chữ)


Nhà bà Hồng gần nhà bà Đào. Vì trồng nhiều cà mà nhà bà Hồng dành nhiều tiền và làm nhà nhiều tầng, dần dần thành bà hoàng làng này. Còn nhà bà Đào thì nghèo, vì chồng bà cù lần đòi trồng toàn bồ hòn, mà làng này thì cần gì bồ hòn, và bà Đào nghèo càng nghèo, nhà thì tồi tàn, toàn là lều và mùng. Nhà bà Hồng thì giàu vì nhiều gà và bò, còn nhà bà Đào thì nghèo vì vườn toàn chuồng gà.

Chiều chiều, bà Đào thường bần thần ngồi ngoài lều nhìn bà Hồng lùa gà và bò vào chuồng mà lòng buồn buồn vì thèm thuồng. Nhìn vào chuồng nhà mình, chuồng gì mà toàn ruồi, lòng bà Đào càng rầu rầu. Đường vào vườn nhà bà Hồng ngoằn ngoèo, hằng ngày mèo gà và bò thường lần mò tìm đường vào chuồng, nhà bà Hồng giàu thì càng giàu.

Rồi ngày kìa, bà Hồng vì thừa tiền làm nhầm nhà vào vườn cà mà thành nhà nghèo. Gà nhà bà Hồng vì mò nhầm đường mà lần vào chuồng nhà bà Đào. Bà Đào từ hồi nhiều gà, hằng ngày đều làm vài nghìn đề, dần dần dành nhiều tiền liền thành nhà giàu. Bà lừa chồng, cày vườn bồ hòn, trồng toàn dừa là dừa. Rồi vào mùa hè, dừa nhiều cùi, nhiều người thèm dừa tìm vào nhà bà, bà Đào càng ngày càng nhiều tiền.

Còn bà Hồng thì gầy mòn, ngày ngày vùi đầu trồng cà và ngồi chờ mùa cà, lòng buồn phiền vì nghèo nàn. Dù nhiều lần thèm dừa, bà đành thừ người nhìn vườn dừa nhà bà Đào, buồn buồn tình tình. Rồi bà nhìn vào chuồng gà nhà bà Đào, thì bàng hoàng vì toàn là gà nhà mình. Bà liền đùng đùng vào vườn nhà bà Đào, làm hàng tràng: “Đồ Đào đần, mày nghèo mà hèn, làm trò mèo lùa gà nhà bà vào chuồng nhà mày mà thành giàu!”. Bà Đào trừng trừng nhìn bà Hồng: “Mày đừng đùa? Nhà bà dù nghèo thì nghèo, thèm vào lùa gà nhà mày về, gà nhà mày toàn là gà đần, lần lần tìm đường mò vào chuồng nhà bà. Giờ nhà bà giàu rồi, cần gì gà nhà mày, mày làm gì thì làm, đừng nhiều lời!”.

Bà Hồng cần gì nhiều lời, lừ đừ lùa gà từ chuồng nhà bà Đào về chuồng nhà mình, hằng ngày bà đều trồng cà gần chuồng gà. Rồi dần dần, vườn cà vào mùa, vì thèm cà, bò và mèo hàng đàn tìm về, nhà bà Hồng giàu hoàn giàu. Còn nhà bà Đào thì vì chồng bà toàn đòi trồng bồ hòn mà vườn dừa còn vài hàng, nghèo hoàn nghèo.

Dấu phẩy giá bao nhiêu

Sai một phẩy, nhảy ngàn dặm

Một giáo viên tiếng Anh đã đề nghị mỗi sinh viên đặt những dấu thích hợp vào câu sau: “Woman without her man is nothing”. Bọn con trai ngắt câu: “Woman, without her man, is nothing” (đàn bà, nếu thiếu nửa kia của mình, thì chẳng là gì cả). Bọn con gái lại ngắt câu như sau: “Woman: without her, man is nothing” (phụ nữ: thiếu cô ta, đàn ông chẳng là gì cả).
Một phụ nữ Mỹ đi du lịch ở châu Âu gửi điện về cho chồng: “Có một chiếc xuyến đẹp mê hồn, giá 75 đô. Em mua được không?” Anh chồng lập tức trả lời “No, price too high” (không, giá quá cao). Nhưng nhân viên điện tín mắc một sai lầm nhỏ đã bỏ qua dấu phẩy và thành: “No price too high” (không giá nào là quá cao). Được lời như cởi tấm lòng, cô vợ mua ngay chiếc xuyến. Khi về Mỹ, cô vợ khoe chiếc xuyến làm người chồng choáng váng. Người chồng đem vụ “bỏ sót dấu phẩy” này ra toà và thắng kiện. Từ đây, các hãng điện tín đòi hỏi nhân viên phải đánh vần dấu câu trong bức điện chứ không dùng ký hiệu. Nghĩa là phải viết “No comma price too high” (không phẩy giá cao quá).
Còn có giai thoại: một cặp yêu nhau nhưng chàng trai rất nghèo, phải đi xuất khẩu lao động để kiếm tiền cưới vợ. Những biến động xã hội nơi xứ người khiến thư từ đi lại thất thường. Sau mấy tháng bặt tin anh, cô gái viết thư sang cho biết cô không đủ kiên nhẫn chờ anh… Được thư, anh hốt hoảng viết vội ba chữ trả lời: “Đừng chờ anh!”. Thế là cô gái đi lấy chồng. Khi về nước anh trách cô gái bội ước. Cô gái đưa thư cũ của anh ra. Anh té ngửa: trong lúc đầu óc mụ mẫm mình đã viết thiếu một dấu phẩy. Thực ra, anh định viết “Đừng, chờ anh!”
Dấu phẩy đôi khi có giá đến nửa triệu đô. Năm 1870, trong danh sách các mặt hàng được miễn thuế vào Mỹ, lẽ ra là câu “Tropical fruit-plants for the purpose of propagation” (các cây nhiệt đới ăn trái nhằm mục đích nhân giống) thì người ta đánh nhầm dấu nối thành dấu phẩy, thành “Tropical fruit, plants for the purpose of propagation” (trái cây nhiệt đới, cây nhằm mục đích nhân giống). Thế là toàn bộ các loại trái cây nhiệt đới được nhập miễn thuế vào Mỹ. Tới khi người ta phát hiện ra sai sót chết người này, đã mất khoảng 500.000 USD tiền thuế không đòi lại được!
Hiểu sai dấu phẩy, quan chủ khảo bị vài chục… gậy

Dấu phẩy nhằm tách biệt các phần câu. Nó cho phép diễn đạt chính xác điều muốn nói. Đặt sai dấu phẩy, biết bao chuyện dở cười dở khóc đã xảy ra.
Trong Lều chõng, Ngô Tất Tố kể chuyện rằng, danh sĩ đời Lê, cụ Nguyễn Công Hoàn là bậc học vấn uyên thâm, chỉ vì cái tật đặt câu cầu kỳ, thành ra thi mãi không đỗ. Trong khi đó, con ông là Nguyễn Công Lân, sức học kém cụ rất xa, nhưng mà văn chương hoạt bát nên đã đỗ tiến sĩ.
“Khoa ấy […] ông Lân đã làm chủ khảo, cụ Nguyễn vẫn còn cắp quyển đi thi, và cũng lại hỏng như trước… (Xong việc trường thi, ông Lân về nhà thăm cha). Cụ Nguyễn hỏi:
– Khoa này có được quyển nào khá không?
– Có một quyển khá, chỉ vì phải câu tứ lục thất niêm, không thể lấy đỗ.
– Câu tứ lục ấy thế nào? Có nhớ không?
Ông con thưa rằng nhớ và đọc: “Lưu hành chi hoá tự Tây Đông, Nam Bắc vô tư bất phục. Tạo tựu chi công tự Cảo Mân, Kỳ Phong dĩ mạc bất hưng” – ông ngậm ngùi tiếc: “Nếu như hai câu dưới, họ đảo hai chữ Cảo Mân ra làm Mân Cảo thì hay biết chừng nào”… Không đợi con nói hết lời, cụ Nguyễn vác gậy phang luôn chừng vài chục gậy:… dốt nát như thế mà đi chấm trường, chôn sống biết bao nhiêu người. […]
Thì ra hai câu tứ lục ấy chính của cụ Nguyễn, ý cụ đặt như thế này: “Lưu hành chi hoá tự Tây, Đông Nam Bắc vô tư bất phục. Tạo tựu chi công tự Cảo, Mân Kỳ Phong dĩ mạc bất hưng” […] Bởi vì nhà Chu khởi ở phương Tây, đóng kẻ chợ ở đất Cảo, người ta chỉ có thể nói “Cái thói trôi đi nổi tự phương Tây, các phương Đông Nam Bắc đâu đâu cũng phục cái công đắp dựng gây từ xứ Cảo, các xứ Mân Kỳ Phong đều cùng dấy theo”. Chứ ai lại nói “Cái thói trôi đi nổi tự phương Tây, phương Đông, cái công đắp dựng gây từ xứ Cảo, xứ Mân”… (Ngô Tất Tố, tác phẩm, tập 2, NXB Văn Học, 1977)
Được yêu, được sống nhờ dấu phẩy
Ông bố nọ muốn lấy tên nhà thơ La Mã vĩ đại Virgile đặt cho con trai mình. Khốn nỗi, ông lúng túng viết nhầm thành Virgule, tiếng Pháp có nghĩa là dấu phẩy. Anh chàng lớn lên cũng khẳng khiu như dấu phẩy, không thành nhà thơ mà vào làm bưu điện. Anh thầm yêu trộm nhớ cô hàng xóm Sophie. Cô gái này lại yêu chàng trai không yêu cô. Bao nhiêu thư gửi đi mà không nhận được hồi đáp. Rồi một hôm cô quyết định ra bưu điện gửi bức điện (chứ không viết thư nữa) cho chàng trai nọ.
– Tôi muốn gửi một bức điện – cô buồn rầu nói, mắt không nhìn Virgule, nhân viên bưu điện.
– Cô vui lòng đọc nội dung – Virgule cầm bút cảm động lắp bắp nói.
– “Je t’aime, virgule, Je t’adore, virgule, Je voudrais tant que tu me dises que tu m’aimes aussi, point” (Em yêu anh, phẩy, em thương anh, phẩy, em muốn anh cũng nói với em rằng anh cũng yêu em, chấm)
Anh chàng Virgule không cho virgule là dấu phẩy mà hiểu đó là tên mình: Em yêu anh, Virgule, em thương anh, Virgule… Anh chàng bưu điện yêu cầu cô gái nhắc lại. Sophie làm theo: “Em yêu anh, Virgule, em thương anh, Virgule…” Mắt anh ta sáng lên. Sophie nhận ra anh chàng này đáng yêu làm sao. Và họ đến với nhau.
Còn đây là giai thoại về hoàng đế Alexandre Đệ Tam (Nga) (qua tiếng Anh): từ chối ân xá cho một phạm nhân, ông đọc “Pardon impossible, to be sent to Siberia” (Không thể ân xá, đày đi Siberia). Vợ ông là Dagmar (cháu gái vua Đan Mạch Christian IX) là một người vô tâm, nên đã đánh nhầm dấu phẩy thành “Pardon, impossible to be sent to Siberia” (Ân xá, không thể đày đi Siberia). Thế là người tù này thoát tội. Đây là kiểu mơ hồ có trong mọi ngôn ngữ do dấu phẩy ngắt phần “không được” vào hai vế khác nhau của câu. Ví dụ:
Tiếng Việt: a) Khi uống bia, không được cho đường; b) Khi uống bia không được, cho đường; c) Khi uống bia không, được cho đường.
Tiếng Nga: a) Казнить, нелзя помиловаь (xử tử, không ân xá); b) Казнить нелзя, помиловаь (không được xử tử, ân xá).
Đặt sai dấu phẩy, biết bao chuyện dở cười dở khóc đã xảy ra!
                                                                                            GS.TS Nguyễn Đức Dân